Câu chuyện khởi nghiệp đúng là nan giải. Đau đầu từ khâu chọn sản phẩm, dịch vụ, triển khai, tổ chức rồi tuyển dụng nhân sự. Nên nhớ, trong giai đoạn này thì nhân sự rất quan trọng. Đó là nền tảng, cốt lõi để duy trì và phát triển doanh nghiệp. Vấn đề đặt ra là: Nên chọn người có kinh nghiệm hay người chưa có kinh nghiệm để đi cùng doanh nghiệp trong quãng thời gian này?
Mục lục
Tại sao nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp lại tuyển những ứng viên “tay không tấc đất”?
Nhiều người khởi nghiệp kinh doanh thường lựa chọn tuyển dụng người chưa có kinh nghiệm vì mấy lý lẽ sau:
– Thứ nhất, là doanh nghiệp Startup đa phần chưa có thương hiệu, chưa có tên tuổi nên việc tuyển dụng khó khăn, nguồn ứng viên vừa ít lại vừa thiếu chất lượng.
– Thứ hai, những doanh nghiệp này thường tiết kiệm chi phí nên tuyển người chưa có kinh nghiệm nhằm giảm chi phí nhân sự.
Chính vì vậy đa số các công ty khởi nghiệp lựa chọn sinh viên mới ra trường để tuyển dụng rồi đào tạo và hy vọng sẽ phát triển thành nhân sự giỏi.
Đã có rất rất nhiều Startup tin tưởng vào cách làm này nhưng đến 90% họ đã thất bại, công ty giải thể. Tại sao lại nghĩ rằng những người khởi nghiệp đang rất khó khăn và cần giúp đỡ ấy lại có thể làm việc cùng những “đứa trẻ” và mong chúng khá lên từng ngày?
Từ “đứa trẻ” để minh họa sự thiếu kinh nghiệm.
Thế nào được coi là thiếu kinh nghiệm?
Hãy dừng lại một chút để hiểu rõ về định nghĩa về hai chữ kinh nghiệm
“Kinh nghiệm là sự từng trải, sự trải nghiệm thực tế, là cách xử lý các vấn đề trong cuộc sống vừa đắc nhân tâm vừa hiệu quả. Đó là cách làm được thể hiện ở mọi lúc mọi nơi ngay chính trong cuộc sống như từ việc học hành, làm việc nhóm, công tác xã hội, việc làm thêm, việc làm chính thức… Người có kinh nghiệm là người hướng đến tính hiệu quả chứ không chỉ là lý thuyết suông”.
Vì vậy, một người ra trường dù có 5 năm vẫn chỉ là người “chưa có kinh nghiệm” hay cậu sinh viên vừa ra trường vẫn là “người có kinh nghiệm già dặn” nếu cậu ấy đã biết cố gắng ngay trong ghế nhà trường.
Thế nên, đừng hiểu nhầm rằng những sinh viên vừa mới bước chân ra trường là người không có kinh nghiệm nhé!
Tại sao làm khởi nghiệp đừng bao giờ tuyển người chưa có kinh nghiệm?
Bởi,
Một, làm khởi nghiệp bạn không có nhiều tiền, bạn không có trường vốn (công ty lớn thường lấy lãi từ mảng kinh doanh tốt để đầu cho mảng mới nên rất trường vốn), nên bạn cần kiếm tiền ngay, nếu không bạn sẽ chết rất nhanh. Người chưa có kinh nghiệm thường chỉ đốt tiền của bạn ít khi giúp bạn kiếm được tiền.
Hai, bạn làm khởi nghiệp chứ bạn không phải là “nhà trường thứ hai” để đào tạo người chưa có kinh nghiệm trở thành có kinh nghiệm. Bạn biết đấy, với thị trường lao động khốc liệt, với tính cách người Việt hiện nay, nếu bạn đào tạo ra một nhân sự giỏi, rất nhanh nhân sự ấy sẽ vào công ty có thương hiệu lớn, thật đấy!
Ba, người chưa có kinh nghiệm thường không “lì đòn, lì lợm”, mà đây là tố chất “cần có nhất” với nhân sự công ty startup. Người chưa có kinh nghiệm thường hay “vỡ mộng” với thực tế phũ phàng của thị trường, phát sinh tư duy tiêu cực, chính sự “vỡ mộng – tư duy tiêu cực ấy” làm hệ thống rệu rã.
Làm sao để tuyển được người có kinh nghiệm?
Với các Startup, việc tuyển người có kinh nghiệm quá khó, mặt khác lương bổng lại cao, làm sao doanh nghiệp khởi nghiệp làm được?
Ví dụ này: bạn tuyển một người chưa có kinh nghiệm với chi phí 5 đồng, hiệu quả đạt được là 4 đồng. Còn nếu bạn nhận một người có kinh nghiệm với chi phí 10 đồng, hiệu quả đạt được luôn hơn 15 đồng. Và bạn thấy rõ, cái nào tốt hơn rồi chứ!?
Có “một bí mật” được tiết lộ rằng: các công ty càng có thương hiệu thì càng trả lương thấp so với năng suất của người lao động. Với 10 đồng trả cho người lao động thì gần như họ sẽ vắt kiệt sức nó. Thông thường chỉ những người thích sự “ổn định, yên ổn”, thích có “cảm giác an toàn” họ mới tồn tại với công ty lớn cả đời. Còn những người tài năng, thích đổi mới sáng tạo, gần như họ sẽ nghỉ việc khi đạt được mục tiêu nào đó. Và dĩ nhiên, công ty khởi nghiệp tuyệt đối không “hợp tác” với những người thích “cảm giác an toàn” nhé, điều đó giết chết bạn rất nhanh đấy.
Vì khởi nghiệp là sự thay đổi liên tục còn công ty lớn là tính ổn định, khác nhau “một trời một vực”. Các Startup chỉ nên tìm kiếm những người “tài năng, thích đổi mới sáng tạo” để hợp tác.
KẾT LUẬN
Làm khởi nghiệp, bạn cần chi trả lương thật cao để tuyển dụng, tốt hơn là cần cao hơn cả công ty lớn. Bạn đừng quá chú trọng vào mặt chi phí, hãy tập trung vào mặt hiệu quả của “người có kinh nghiệm”. Thêm nữa, bạn hãy nhớ người phù hợp với doanh nghiệp khởi nghiệp là người “lì đòn, lì lợm”, luôn mong muốn “đổi mới, sáng tạo” chứ không phải là người “có kinh nghiệm làm công ty thật to, thật oách, người chỉ thích nói mà ít hành động” nhé.
Trả lương cao để tuyển dụng người có kinh nghiệm, nhưng nếu hiệu quả làm việc của họ không đạt thì sao, có phải là tốn quá nhiều chi phí không?
Xin nhắc lại, hãy tập trung vào hiệu quả thay vì vào chi phí, vì điều này là sai lầm phổ biến của việc tuyển dụng trong doanh nghiệp Startup.
Còn việc tuyển người có kinh nghiệm nhưng không đạt thì bạn hãy xem lại 2 yếu tố cơ bản. Một, bạn đã tuyển đúng người cho công việc chưa, bạn đã có quá vội vàng? Hai, doanh nghiệp của bạn đã tạo ra “đủ đất để diễn” đến người có kinh nghiệm chưa?
Bạn làm khởi nghiệp, bạn càng cần tuyển dụng kỹ lưỡng, đừng vội vàng. Nhớ nhé, cần thật kỹ lưỡng!
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG!
